HAWAİİ’deki Mauna Loa
Gözlemevi’nde atmosferik karbondioksit konsantrasyonları, Mayıs 2019’da 1
milyonda 415 birim olarak kaydedilerek tarihî bir seviyeye ulaştı. Dünya
Meteoroloji Örgütü ayrıca, Haziran 2019’un, Yeni Delhi’den Kuzey Kutbu’na rekor
kırarak tarihin en sıcak ayı olduğunu gösteren verileri yayınladı. Tayvan’ın
bir müttefiki olan Marshall Adaları Başkanı Hilda Heine, iklim değişikliğinin
geçip geçmeyeceğini tartışmaya değmeyeceğini, çünkü şu anda olduğunu belirterek
bütün dünyayı uyardı.
Küresel
köyün bir üyesi olarak Tayvan, iklim değişikliği ile mücadele etmek ve Dünya’yı
korumak için çabalamaktadır. Gerçekten de, gelecek nesiller için sürdürülebilir
bir çevre mîrası bırakma gibi bir hayatî görevde vazgeçilmez bir rol
oynamaktayız.
Tayvan,
mevcut uluslararası politik durumun bir sonucu olarak, Birleşmiş Milletler
İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) kapsamında düzenlenen Taraflar
Konferansı’na katılmaktan men edilmiştir. Yine de, uluslararası topluma katkıda
bulunmak için yollar aramaya devam ediyoruz. Tayvan’ın sera gazlarını azaltması
için uzun vadeli hedefler belirleyerek Sera Gazı Azaltma ve Yönetimi Yasası’nı
geçirdik ve Ulusal İklim Değişikliği Eylem Rehberi ve Sera Gazı Azaltma Eylem
Plânı’nı oluşturduk.
Ek
olarak, Tayvan’ın enerji, üretim, ulaşım, konut ve ticârî gelişim, tarım ve
çevre sektörlerini kapsayan bir Sera Gazı Azaltma Emisyon Kontrol Eylem Plânı
hazırladık. Ulusal karbon salınımının azaltılması için açıkça belirtilmiş bir yol
haritasına sahip olan bu plânın ana noktaları; enerji dönüşümünün teşvik
edilmesi, üreticilerin yeşil ve düşük karbonlu işletmeler olmalarına yardım
etmek, yeşil taşımacılığın geliştirilmesi ve düşük karbonlu taşıtların
kullanımının genişletilmesi, yeni binaların dış cepheleri için enerji
tasarruflu tasarım standartlarının iyileştirilmesi, çiftlik hayvanlarının
biyogaz geri dönüşümüne yardımcı olmak ve de atık depolama alanları ve endüstriyel
atık sulardan metan geri dönüşümünün güçlendirilmesini içermektedir.
Ayrıca
yerel yönetimler tarafından önerilen bir Sera Gazı Kontrol Uygulama Plânı’nın
onayı, Tayvan’ın iklim değişikliğine kolektif olarak merkezî bir seviyeden
yerel bir seviyeye nasıl cevap verdiğini göstermektedir.
Hükûmetimiz,
kömürle çalışan enerji üretimini azaltmak, doğal gaz kullanımımızı arttırmak ve
yeşil kalkınmayı teşvik etmek için tasarlanmış politikalar izleyerek, son
yıllarda Tayvan’ın yenilenebilir enerji sektörünü geliştirmek için önemli
ilerleme kaydetmiştir. 2025 itibariyle, güneş ve rüzgâr enerjisi üretiminin
yıllık olarak sırasıyla 20GW ve 6,9GW elektrik üretmesini bekliyoruz ve ayrıca
İleriye Dönük Altyapı Geliştirme Programımız ve benzeri girişimler kapsamında
sayısız güç tasarrufu politikaları ve eylemleri başlatıyoruz.
Bu
arada, Yeşil Finans Eylem Plânımız, finansal teşvikleri arttırarak yeşil enerji
sektörünün gelişmesini destekleyen finans, yatırım, fon yaratma ve yetenek
inkübasyonu gibi alanlara odaklanmaktadır.
Teknolojik
araştırma ve geliştirme açısından, Tayvan’ın yeşil teknoloji politikası, enerji
gelişimi, enerji depolaması, enerji tasarrufu ve sistem entegrasyonu, ileriye
dönük malzemelerden yararlanma, sürdürülebilir teknoloji, ileri enerji
tasarrufu, akıllı sistemler ve akademik dünyada araştırmanın meyveleri ile
sanayiyi devreye almak için benzer alanlar içermektedir. Ve FormoSat-3
uydumuzun 2006 yılında fırlatılmasından bu yana Tayvan, bilimsel
araştırmalarında kullanılmak üzere dünyadaki uzmanlara ve akademisyenlere
ücretsiz olarak sağladığı 10 milyondan fazla meteorolojik veriyi toplamıştır.
Dahası, bu yılki FormoSat-7 uydusunun fırlatılmasının ardından toplanan veriler,
şimdi şiddetli hava olaylarını tahmin etmek için doğruluğu daha da arttıracak,
küresel hava durumu tahminlerine ve iklim değişikliği eylemine büyük katkı
sağlayacaktır.
Tayvan,
iklim değişikliğinin afetler, temel altyapı, su kaynakları, ülke güvenliği,
kıyı şeridi, enerji ve sanayi, tarım ve sağlıktan oluşan sekiz yönüne cevap
veren ve esnek bir sistem inşâ eden Ulusal İklim Değişikliği Uyum Eylem Plânı’nı
oluşturmak üzere ilgili merkezî hükûmet kurumlarını bir araya getirdi. Sağlık
alanında, tıbbî hijyen ve salgın önleme, felâket azaltma ve acil durum ve felâket
kurtarma kapasitesine, ulusal sağlığın korunmasına ve en savunmasız
vatandaşlarımızın korunmasına öncelik verilmesine özel önem veriyoruz. Koruma
açısından, tarımsal üretim kaynaklarını ve biyoçeşitliliği koruyacak, izleme ve
erken uyarı mekanizmalarını destekleyecek, doğal afet kurtarma ve sigorta
sistemlerini güçlendirecek ve tarım, ormancılık, balıkçılık ve hayvancılık
endüstrilerinin dayanıklılığını arttırmak için tasarlanmış teknolojileri
entegre edeceğiz.
Ayrıca
doğa rezervlerini işletiyor ve yönetiyoruz; uzun vadeli ekolojik izleme
sistemleri kuruyor ve ulusumuzun türlerinin ve ilgili genetik materyallerin
korunmasını ve uygun kullanımını güçlendiriyoruz. Tüm bunlar, gıda güvenliğini
korumayı ve iklim risklerine iyi adapte olan sürdürülebilir tarım uygulamaları
oluşturmayı amaçlamaktadır.
UNFCCC
İcra Sekreteri Patricia Espinosa’ya göre, 1997 ile 2016 yılları arasında dünya
genelinde sayısız hayatın yok olmasına ve evlerin yıkılmasına neden olan 10 binden
fazla aşırı hava olayı meydana gelmiştir. Dünya, iklim değişikliği krizleriyle
karşı karşıya kalmaya devam ederken, bu küresel sorun, küresel bir çözüm
gerektirmektedir. Bu, küresel topluluğumuzun bir üyesi olarak her insanın
katılması ve bir çözüm araması gerektiği anlamına gelmektedir.
Tayvan’ın
politik önyargı temelinde uluslararası kuruluşlardan dışlanması haksızlıktır.
Dışlanmamız, tüm ulusları küresel iklim değişikliğiyle mücadele etmek için
birlikte çalışmaya teşvik eden ilgili iklim sözleşmelerinin rûhuna aykırıdır ve
hem Paris Anlaşması’nda vurgulanan “iklim adaleti” kavramını, hem de iklim
değişikliğini harekete geçmeye çağırmanın önemini görmezden gelir.
Tayvan, uluslararası topluma karşı sorumlu ve samîmi bir dosttur ve katkıda bulunmaya hazırdır. İyi çevresel yönetişim, felâket önleme ve erken uyarı sistemleri, enerji verimli teknolojilere yükseltme, ileri teknoloji yenilikçiliği ve uygulamalarındaki deneyimimizi paylaşmaktan memnuniyet duyarız. Dünyayı daha iyi bir yer yapmak için çabalıyor ve Tayvan’ın iklim değişikliğine karşı küresel tepkilerde değerli bir ortak olabileceğine inanıyoruz.
CHANG TZİ-CHİN: Bakan, Çevre Koruma Kurumu Yürütme Organı, Tayvan.