“YAPAY” kelimesi suni olanı ifade eder. Diğer bir ifadeyle, sonradan olmaya karşılık gelir. Sonradan olanlar, ilâh olamazlar. Bu ayrı bir konu ama parantez içerisinde kalsın. Yapay olan, zamanla doku uyumuyla vücuda entegre olabilir. Bu da günümüzün önemli konularından biridir.

“Zekâ” ifadesi de zihin olarak bilinip anlam, kavrama ve çözümleme gibi yetenekler için kullanılır. Bu durum bireyin özveri ile çalışmasına da bağlıdır.

Yapay zekâ, doğal zekânın aksine, makineler tarafından görüntülenen zekâ çeşididir. “Aslında yapay zekâ, insanların makineler ile konuşmasının bir yoludur” dense, yanlış olmaz. Diğer bir ifadeyle, yapay zekâ insanların madde ile bilim ve teknoloji kullanılarak iletişim kurmasının yoludur.

Yapay zekâ konusu günümüzde olduğundan çok farklı boyutlara gitmek üzeredir. Bu nedenle yazımın başında, sonradan olanların ilâh olamayacağını not düştüm. Ayrıca yapay zekâ insanlar ile makineler arasında iletişim yolu olduğuna göre, bunun tekniğinin elektrik-elektronik devreler olduğunu unutmamak gerekir.

Yapay zekâ konusu kuantum, morfik rezonans, metafizik ve metaverse gibi farklı alanlara çekmeye çalışmak isteyen bir kitle var. Bu bilinçli veya bilinçsiz bir şekilde yansıtılıyor. Yapay zekâ konusunda çok sayıda önemli nokta vurgulanabilir ancak bu yazımızda üç önemli nokta üzerinde duracağız.

Birincisi, yapay zekânın insanların elektrik-elektronik devre yoluyla makinelere temas etmeden makineler ile iletişim kurmasının en güzel yolu olduğu gerçeğidir. Mekanik cihazlar ve aletler mutlaka bir insanın duyular yoluyla temasına dayanır. Ancak bunun dönemi bitmiştir. Zira duyular yoluyla temas, madde ve cihazlara zarar verebilmektedir. Makro ölçekteki bu durum yapay zekâ yoluyla ortadan kaldırılmıştır.

Yani bir makineyle duyu yoluyla değil de dijital teknoloji kanalıyla iletişim kurulması, makinelere komut şeklinde ileti gönderilmesi ve böylece yönlendirilmesi harika bir durumdur. Makineler fizikî temas olmadığında ciddi zarar görmemekte ve sensörler yardımıyla istenmedik durumlarda duraksamaları sağlanmaktadır. Bu yapılırken “yazılım” denilen kodlama yoluyla cihazların komut şeklinde harekete geçirilmesi sınırlı ve belirli düzeyde kalacağından, bilinenin dışında bir iş yapılmasının önüne geçilmiş olunacaktır.

Yapay zekâ komutlar yoluyla çalıştığından, komutların ifade edilmesinin de çok sayıda yolu bulunmaktadır. Farklı kodlama dilleri bütün dünyada yaygın bir şekilde kullanılmakta olduğundan, kodlamanın bireyselleşmesi de mümkündür.

Yapay zekânın önemli olduğu ikinci alan ise, kodlama yoluyla makine ile iletişim kurarken kodlamanın makinenin yanında bulunmaya gereksinim bırakmamasıdır. Bir şekilde herhangi bir bilgisayar kodlama dili kullanılarak yani yazılım yoluyla yeni kodlama rahatlıkla gerçekleştirilebilir. Bunun için konusunda uzman, dünyadaki en iyi kişilerle iletişim yoluyla bu iş hâlledilebilir.

Ayrıca bu konuda kendi elemanınızı da yetiştirebilirsiniz. Bu şekilde yetişen eleman, kuruma, ülkeye ve bireye özgü yeni bir yazılım yoluyla kodlama gerçekleştirebilir. Bu şekildeki bir yolun ve iş imkânlarının sınırı yoktur. Bu nedenle gençlerin bu alanlara yönelmesi önemlidir.

Yapay zekânın önemli olduğu konulardan biri de hiç şüphesiz uzaktan kontrol edilebilmesidir. Bu durum, savunmadan sağlığa kadar çok geniş bir alanda yaygın bir şekilde kullanılmaktadır. Özellikle sağlık alanındaki gelişmeler yapay zekâ yoluyla cihazların uzaktan kontrol edilmesinin harika sonuçlarına gebedir.

Bu alanda en güzel örneklerden biri, mikro cerrahi alanında uzman birinin farklı bir ülkede hastaya müdahale edebilmesine olanak sağlamasıdır. Bir hekim, yapay zekâ yoluyla farklı bir ülkedeki hastaya müdahale edip sağlıklı olmasına katkı sunuyorsa, bu, insanlık adına çok büyük bir gelişmedir.

Yapay zekânın çok sayıda faydası sıralanabilir. Burada olmazsa olmaz üç kritik aşamasını yazdık. Hangi alanda olursa olsun, gençlerin robotik kodlama ve yapay zekâ alanında bilgi sahibi olmaları gerekir. Kendi uzmanlık alanlarıyla ilgili konularda kodlama, yazılım ve yapay zekâ teknolojilerini kendilerinin ilerletmesi ise zorunlu bir hâl almıştır.