6 ŞUBAT 2023 tarihinde meydana gelen Kahramanmaraş merkezli iki büyük deprem “asrın felâketi” olarak nitelendirilirken, 10 ili etkileyen depremlerde can kaybı sayısı 48 bini buldu. Türk dünyası, Türkiye’nin yaralarını sarmak amacıyla çeşitli yardım faaliyetlerini aralıksız sürdürüyor.

Türkiye’nin acı günlerinde kardeş elini uzatan Türk devletlerinin yanı sıra dünyanın dört bir yanında yaşayan Doğu Türkistanlılar da seferber olarak hem fizikî, hem maddî, hem de manevî olarak depremzedelerin yaralarını saymaya çalışıyor.

Asrın felâketi karşısında Türk devletleri derhâl Türkiye’ye destek için yola revan oldular. Azerbaycan Olağanüstü Hâller Bakanlığı, arama kurtarma çalışmalarına katılmak üzere Türkiye’ye 725 personel gönderdi. Bunların 34’ü doktor, 7’si sağlık personeliydi.

Özbekistan Cumhurbaşkanlığı Ofisi’nden yapılan açıklamada, Cumhurbaşkanı Şevket Mirziyoyev’in talimatıyla Özbekistan Acil Durumlar Bakanlığı’na bağlı 100 kişilik kurtarma ekibi, özel araç ve ekipman ile insanî yardım malzemelerini taşıyan bir uçak Türkiye’ye geldi.

Kazakistan Acil Durumlar Bakanlığı, 100’e yakın uzman arama kurtarma ekibi gönderildiğini kaydetti. Kırgızistan Acil Durumlar Bakanlığı ise arama kurtarma çalışmalarına katılmak üzere Türkiye’ye 70'e yakın personel gönderdiğini bildirdi.

Macaristan Ulusal Afet Yönetimi Genel Müdürlüğü’ne bağlı 55 kişilik arama kurtarma ekibi, depremzedelere yardım etmek için Türkiye’ye gönderildi. KKTC Sivil Savunma Teşkilatı Başkanlığı’na bağlı 20 kişilik arama kurtarma ekibi ile 8 özel donanımlı araç da Türkiye’ye geldi. Ayrıca KKTC Millî Eğitim Bakanı, deprem bölgesi Adıyaman’ı ziyaret etti.

Sosyal medyada paylaşılan görüntülerde Afganistan’daki bir kısım Türkler, kendi aralarında topladıkları paraları “Özür dileriz, çok üzgünüz, bu kadar yapabildik, Allah yardımcımız olsun” diyerek Türkiye’ye gönderdiklerini duyurdular.

Uygur Haber’in sosyal medya çalışmalarına göre, şimdiye kadar deprem bölgesinde çalışmalarını ihlâs ve samimiyetle sürdüren 500 Uygur Türk’ü bulunuyor. Türkiye merkezli Uluslararası Doğu Türkistan SKT’lar Birliği, Mavi Hilâl İnsanî Yardım Derneği ve Yeni Nesil Hareketi’nin organizasyonuyla 200 kişilik acil müdahale ekibi deprem bölgesine gönderildi. İstanbul’dan, Kayseri’den, Konya ve Antalya’dan yaklaşık 500 Uygur Türk’ü, gönüllü olarak Hatay, Kahramanmaraş, Osmaniye ve Adıyaman gibi depremden ağır etkilenen bölgelere giderek Arama-kurtarma ve nakliyat-dağıtım çalışmalarına yardım etti, afetzedeler ve bölgede yardım için bulunan kişiler için yemek pişirdi.

Pek çok ülkede depremzedeler için nakdî yardım kampanyaları düzenlendi. Doğu Türkistan Nuzugum Aile ve Kültür Derneği ve Hira Teknoloji ve Yardım Vakfı mensubu Doğu Türkistanlı hanımefendilerin aralarında topladığı ve bir kısmını kendilerinin diktiği bin battaniye, 2 binden fazla iç giyim, 300’den fazla atkı, 100’den fazla kışlık kıyafet, 400 mont, 100 ayakkabı ve çocuklar için oyuncak, bebek bezi başta olmak üzere 3 tondan fazla ihtiyaç malzemesi İstanbul Göç İdaresine teslim edilerek afet bölgelerine gönderildi. Uygur hanımlar ayrıca, kendi elleriyle Uygur çörekleri hazırlayarak, aralarında topladıkları 400 bin lira nakdî yardımı deprem bölgesine ulaştırdılar.
Uluslararası Doğu Türkistan STK’lar Birliği Başkanı Hidayetullah Oğuzhan’ın çağrısıyla 6 Şubat’tan itibaren dünyanın farklı bölgelerinde yaşayan Uygur Türkleri ve STK’lar, kendi çapında organize olarak depremzedelere yardım etmek için Türkiye’ye para ve yardım malzemeleri gönderdi, bağış kampanyaları başlattı.
Dijital, yerel, bölgesel, ulusal ve uluslararası 213 televizyon ile 562 radyonun katılımıyla gerçekleşen “Türkiye Tek Yürek” bağış kampanyası programının ardından Uluslararası Doğu Türkistan SKT’lar Birliği ve Mavi Hilâl İnsanî Yardım Derneği, Uygur Türkleri adına bağışlanan 1 milyon liralık nakdî ve 7 milyon liralık lojistik yardımı bölgeye sevk etti. Ayrıca Mavi Hilâl İnsanî Yardım Derneği, Doğu Türkistanlılar adına, afet bölgelerindeki depremzedelerin çadır alımı için 1 milyon 357 bin liralık bağışta bulundu. Dünyanın dört bir yanındaki Uygur Türkleri tarafından yapılan yardımlarsa toplamda yaklaşık 23 milyon 839 bin 500 lirayı buldu.

Çin, deprem felâketi sırasında Türk halkını nasıl kandırdı? 

Asrın felâketi niteliğindeki büyük depremler karşısında dünyanın pek çok ülkesi afet yardımı, arama kurtarma ekibi, sağlık personeli ve acil ihtiyaç ekipmanı gönderdi. Bunlar arasında Çin de önü arkası toplam 280 kişilik bir arama kurtarma ekibi gönderdi. Ancak birkaç gün süren kurtarma operasyonları sırasında tüm Çinli ekip, insanları kurtarmaktan ziyade Çin’i ön plâna çıkarmaktan başka bir şey yapmadı. Arap gazeteci Sabır Meşhur’un da “Deprem felâketinde Çin, Türk halkını nasıl kandırdı?” başlıklı analizi bu anlamda önemli detaylar veriyor.

İlk Çin kurtarma ekibi 8 Şubat’ta Hatay’a geldi. Gelenler yalnız Hong Kong ekibinden oluşuyordu. Depremin üzerinden henüz 48 saat geçmişken, Türkiye’ye gelen ekip can kurtarmaya koşmak yerine, Çin anakarasından gelecek ekibi bekleyeceğini söyleyerek 24 saat Hatay limanında kalmayı tercih etti. Çin’den gelen diğer ekipse 9 Şubat’ta Hatay’a intikal etti. Can kurtarmaya gitmek yerine limanda dizilip “Hong Kong ve Çin kurtarma ekibi yan yana” pozu veren ve Çin Ulusal Marşı eşliğinde bayrak çıkarma töreni düzenleyen ekip şaşırttı. Bu bayrak töreni de neydi böyle?

Gelen tüm Çin ekibi Pekin’den gelecek hareket emrini beklerken, Hong Kong halkından birçok kişi sosyal medyadan duruma tepki göstererek, “Her dakikanın önemli olduğu felâket bölgesinde Çin’in bayrak çekme törenine bağlı kalmak ve Hong Kongluları Çin bayrağı çekmeye seferber etmek neyin nesidir?” şeklindeki ifadelerle Hong Kong yönetimini eleştirdi.

Hatta yine Çin’in, deprem bölgesine ilk ulaşan diğer ülkelerin arama kurtarma ekipleri gibi canla başla çalışan Tayvan kurtarma ekiplerini de “Çin tarafı” olarak lanse etmeye çalışması, bölgedeki halkın öfkesini uyandırmakla kalmadı, Tayvanlı yetkilileri de kızdırdı. Tayvan’dan, “Çin’in Tayvan’dan gönderilen kurtarma görevlilerini kendi ekibiymiş gibi gösterme çabalarını protesto ediyoruz” açıklaması geldi.

Nihayet 10 Şubat’ta kurtarma çalışmalarına başlayabilen Çinli ekipler, Çin dışında hiçbir devletin yapmadığı bir şeye imza atarak, gittikleri her yerde harabelerin üzerine bayraklarını çekerek şov yapmak ve fotoğraf çektirmekle meşgul oldular. Çinlilerin enkaz üzerine Çin bayrağı dikmesi Türk halkı tarafından protesto edildi. Sosyal medya üzerinden bu ahlâksızlığın durdurulması çağrısı yapıldı.

Ayrıca Çin ulusal kanalının muhabiri kılığındaki kılığındaki bazı ajan provokatörlerin Türk Hükümeti aleyhine konuşması karşılığında depremzedelere para teklif ettikleri de yine sosyal medyada tepkilere neden oldu.

Kuzey İrlanda Belfast’taki Çin Başkonsolosu Zhang Meifang’ın Twitter’de yaptığı “Çin’in Türkiye’de inşâ ettiği köprü depremi atlattı” şeklindeki paylaşım da eleştirilerin hedefi oldu. Meifang, yalanı ortaya çıkınca paylaşımını silmek zorunda kaldı.

Çin’in bizzat yaptığı bu algı çalışmalarının yanı sıra Türkiye’deki Çin yanlısı yapılara ait medya organlarının yaptığı çalışmalar da mevcuttu. “Enkazda Kur’ân bulan Çinli Müslüman oldu” şeklindeki yalan haberler dikkat çekerken, Çin’i adeta “can kurtaran bir melek” gibi lanse eden yayınlar da arama kurtarma süreci boyunca devam etti.