HAWAİİ’deki Mauna Loa Gözlemevi’nde atmosferik karbondioksit konsantrasyonları, Mayıs 2019’da 1 milyonda 415 birim olarak kaydedilerek tarihî bir seviyeye ulaştı. Dünya Meteoroloji Örgütü ayrıca, Haziran 2019’un, Yeni Delhi’den Kuzey Kutbu’na rekor kırarak tarihin en sıcak ayı olduğunu gösteren verileri yayınladı. Tayvan’ın bir müttefiki olan Marshall Adaları Başkanı Hilda Heine, iklim değişikliğinin geçip geçmeyeceğini tartışmaya değmeyeceğini, çünkü şu anda olduğunu belirterek bütün dünyayı uyardı.

Küresel köyün bir üyesi olarak Tayvan, iklim değişikliği ile mücadele etmek ve Dünya’yı korumak için çabalamaktadır. Gerçekten de, gelecek nesiller için sürdürülebilir bir çevre mîrası bırakma gibi bir hayatî görevde vazgeçilmez bir rol oynamaktayız.

Tayvan, mevcut uluslararası politik durumun bir sonucu olarak, Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi (UNFCCC) kapsamında düzenlenen Taraflar Konferansı’na katılmaktan men edilmiştir. Yine de, uluslararası topluma katkıda bulunmak için yollar aramaya devam ediyoruz. Tayvan’ın sera gazlarını azaltması için uzun vadeli hedefler belirleyerek Sera Gazı Azaltma ve Yönetimi Yasası’nı geçirdik ve Ulusal İklim Değişikliği Eylem Rehberi ve Sera Gazı Azaltma Eylem Plânı’nı oluşturduk. 

Ek olarak, Tayvan’ın enerji, üretim, ulaşım, konut ve ticârî gelişim, tarım ve çevre sektörlerini kapsayan bir Sera Gazı Azaltma Emisyon Kontrol Eylem Plânı hazırladık. Ulusal karbon salınımının azaltılması için açıkça belirtilmiş bir yol haritasına sahip olan bu plânın ana noktaları; enerji dönüşümünün teşvik edilmesi, üreticilerin yeşil ve düşük karbonlu işletmeler olmalarına yardım etmek, yeşil taşımacılığın geliştirilmesi ve düşük karbonlu taşıtların kullanımının genişletilmesi, yeni binaların dış cepheleri için enerji tasarruflu tasarım standartlarının iyileştirilmesi, çiftlik hayvanlarının biyogaz geri dönüşümüne yardımcı olmak ve de atık depolama alanları ve endüstriyel atık sulardan metan geri dönüşümünün güçlendirilmesini içermektedir. 

Ayrıca yerel yönetimler tarafından önerilen bir Sera Gazı Kontrol Uygulama Plânı’nın onayı, Tayvan’ın iklim değişikliğine kolektif olarak merkezî bir seviyeden yerel bir seviyeye nasıl cevap verdiğini göstermektedir.

Hükûmetimiz, kömürle çalışan enerji üretimini azaltmak, doğal gaz kullanımımızı arttırmak ve yeşil kalkınmayı teşvik etmek için tasarlanmış politikalar izleyerek, son yıllarda Tayvan’ın yenilenebilir enerji sektörünü geliştirmek için önemli ilerleme kaydetmiştir. 2025 itibariyle, güneş ve rüzgâr enerjisi üretiminin yıllık olarak sırasıyla 20GW ve 6,9GW elektrik üretmesini bekliyoruz ve ayrıca İleriye Dönük Altyapı Geliştirme Programımız ve benzeri girişimler kapsamında sayısız güç tasarrufu politikaları ve eylemleri başlatıyoruz. 

Bu arada, Yeşil Finans Eylem Plânımız, finansal teşvikleri arttırarak yeşil enerji sektörünün gelişmesini destekleyen finans, yatırım, fon yaratma ve yetenek inkübasyonu gibi alanlara odaklanmaktadır. 

Teknolojik araştırma ve geliştirme açısından, Tayvan’ın yeşil teknoloji politikası, enerji gelişimi, enerji depolaması, enerji tasarrufu ve sistem entegrasyonu, ileriye dönük malzemelerden yararlanma, sürdürülebilir teknoloji, ileri enerji tasarrufu, akıllı sistemler ve akademik dünyada araştırmanın meyveleri ile sanayiyi devreye almak için benzer alanlar içermektedir. Ve FormoSat-3 uydumuzun 2006 yılında fırlatılmasından bu yana Tayvan, bilimsel araştırmalarında kullanılmak üzere dünyadaki uzmanlara ve akademisyenlere ücretsiz olarak sağladığı 10 milyondan fazla meteorolojik veriyi toplamıştır. Dahası, bu yılki FormoSat-7 uydusunun fırlatılmasının ardından toplanan veriler, şimdi şiddetli hava olaylarını tahmin etmek için doğruluğu daha da arttıracak, küresel hava durumu tahminlerine ve iklim değişikliği eylemine büyük katkı sağlayacaktır.

Tayvan, iklim değişikliğinin afetler, temel altyapı, su kaynakları, ülke güvenliği, kıyı şeridi, enerji ve sanayi, tarım ve sağlıktan oluşan sekiz yönüne cevap veren ve esnek bir sistem inşâ eden Ulusal İklim Değişikliği Uyum Eylem Plânı’nı oluşturmak üzere ilgili merkezî hükûmet kurumlarını bir araya getirdi. Sağlık alanında, tıbbî hijyen ve salgın önleme, felâket azaltma ve acil durum ve felâket kurtarma kapasitesine, ulusal sağlığın korunmasına ve en savunmasız vatandaşlarımızın korunmasına öncelik verilmesine özel önem veriyoruz. Koruma açısından, tarımsal üretim kaynaklarını ve biyoçeşitliliği koruyacak, izleme ve erken uyarı mekanizmalarını destekleyecek, doğal afet kurtarma ve sigorta sistemlerini güçlendirecek ve tarım, ormancılık, balıkçılık ve hayvancılık endüstrilerinin dayanıklılığını arttırmak için tasarlanmış teknolojileri entegre edeceğiz. 

Ayrıca doğa rezervlerini işletiyor ve yönetiyoruz; uzun vadeli ekolojik izleme sistemleri kuruyor ve ulusumuzun türlerinin ve ilgili genetik materyallerin korunmasını ve uygun kullanımını güçlendiriyoruz. Tüm bunlar, gıda güvenliğini korumayı ve iklim risklerine iyi adapte olan sürdürülebilir tarım uygulamaları oluşturmayı amaçlamaktadır.

UNFCCC İcra Sekreteri Patricia Espinosa’ya göre, 1997 ile 2016 yılları arasında dünya genelinde sayısız hayatın yok olmasına ve evlerin yıkılmasına neden olan 10 binden fazla aşırı hava olayı meydana gelmiştir. Dünya, iklim değişikliği krizleriyle karşı karşıya kalmaya devam ederken, bu küresel sorun, küresel bir çözüm gerektirmektedir. Bu, küresel topluluğumuzun bir üyesi olarak her insanın katılması ve bir çözüm araması gerektiği anlamına gelmektedir.

Tayvan’ın politik önyargı temelinde uluslararası kuruluşlardan dışlanması haksızlıktır. Dışlanmamız, tüm ulusları küresel iklim değişikliğiyle mücadele etmek için birlikte çalışmaya teşvik eden ilgili iklim sözleşmelerinin rûhuna aykırıdır ve hem Paris Anlaşması’nda vurgulanan “iklim adaleti” kavramını, hem de iklim değişikliğini harekete geçmeye çağırmanın önemini görmezden gelir.

Tayvan, uluslararası topluma karşı sorumlu ve samîmi bir dosttur ve katkıda bulunmaya hazırdır. İyi çevresel yönetişim, felâket önleme ve erken uyarı sistemleri, enerji verimli teknolojilere yükseltme, ileri teknoloji yenilikçiliği ve uygulamalarındaki deneyimimizi paylaşmaktan memnuniyet duyarız. Dünyayı daha iyi bir yer yapmak için çabalıyor ve Tayvan’ın iklim değişikliğine karşı küresel tepkilerde değerli bir ortak olabileceğine inanıyoruz.

CHANG TZİ-CHİN: Bakan, Çevre Koruma Kurumu Yürütme Organı, Tayvan.