Soykırım iddiasına karşı Türkiye ne yapmalıdır?

Aslında “Ermeni soykırımı” iddialarını Birinci Dünya Savaşı içinde İngiltere ve Fransa icat etmişti. Bunun bir devamı olarak savaş sonunda İstanbul’u işgal eden İngiltere, tutukladığı Osmanlı komutanı, bakanı, valisi, yazarı gibi çok sayıda yöneticiyi Malta adasına götürüp “savaş suçlusu ve Ermenileri katletme” gibi iddialarla yargılamıştı. Üç yıl süren yargılamaların sonunda bu tutukluları “suçlarını ispatlayacak delil yokluğundan” 1921 sonunda serbest bırakmıştı. O gün elde olmayan hangi delili bugün ABD gibi ülkeler elde edebilmiştir?

NE tuhaftır ki, tarihte soykırım denilecek olaylar çok olduğu hâlde, soykırım terimi 1940’larda Nazilerin Yahudilere yaptıkları katliam ve zulümler için geliştirilmiştir. Katliam ve zulüm elbette Yahudiler ile sınırlı kalmamıştı. Ancak dönemin hâkim sömürgecileri yalnızca Yahudilerin uğradığı zulüm ve katliamı mahkeme konusu yapmış, bunun için 1948’de İnsan Hakları Sözleşmesi metni bile oluşturmuştur.

Polonyalı Yahudi hukukçu Raphael Lemkin, 1940’larda, İkinci Dünya Savaşı’nın içinde “genocide” terimini ortaya atmıştır. Yunanca “ırk/soy” anlamına gelen “geneos” ile Lâtince “öldürmek” mânâsındaki “cide” kavramını birleştirmiş, böylece “genocide” terimini meydana getirmiştir. Savaşın galibi ülkeler bu terimi sahiplenmiş, Almanya ve Japonya’da kurulan savaş mahkemelerinde alınan kararlarda “genocide” kavramı tayin edici olmuştur.

Günümüz Türkçesinde kullanılan “soykırım” terimi de işte bu savaş mahkemelerinde kullanılan ve daha sonra 1948’deki İnsan Hakları Sözleşmesi’nde yer verilen “genocide”nin karşılığı olarak geliştirilmiştir.

Ermeni dilinde de 1940’lardan önce “genocide”nin karşılığı olan bir terim yoktur. Ermeniler önceleri genocide yerine “çeghasbanutyun” kavramını kullanmışken, son 20-30 yıldan beri ise “ırk kırımı/soy kırımı” demek olan “meds yegen”i tercih etmiştir. ABD başkanları da her yıl 24 Nisan gününde yayınladıkları mesajlarında “genocide” deyiminin Ermeni dilindeki karşılığı olan “meds yegen”i kullanmışlardır. “Meds yeğen”in her ne kadar sözlük anlamı “büyük felâket” diye çevrilse de burada sözünü ettikleri “büyük felâket”, soykırımdan başka bir şey değildir.

Yani ABD başkanları aslında her 24 Nisan’da genocidenin Ermenice karşılığı olan meds yegeni kullanmışlardır. Bunun bir istisnası olarak ABD Başkanı Ronald Reagan, 22 Nisan 1981’de Ermeni Tehciri için yayınladığı bildiride açıkça “genocide” kavramını tercih etmiştir. Reagan’dan sonra gelen ABD başkanları ise genocide yerine Ermenice karşılığı olan “meds yegen”i kullanmaya devam etmişlerdir. Hâlihazırdaki ABD Başkanı Joe Biden ise bu geleneği bozmuş, 24 Nisan 2021 günü Ermeni Tehciri yıldönümü için yayınladığı mesajında hem “genocide”, hem de “meds yegen” terimlerine yer vermiştir.

Elli ayrı federe devletten (her nedense federe devlet Türkçeye “eyalet” diye çevriliyor) oluşan ABD’nin bu eyaletlerinin 49’unun meclisleri, Ermeni Tehciri’ni “soykırım” olarak kabul etmiştir. Yalnızca Missisippi Eyalet Meclisi kabul etmemiştir.

Finlandiya, İspanya, İngiltere ve Norveç’in dışında bütün Avrupa ülkeleri, Rusya, (Kaddafi döneminde) Libya, Brezilya ve şimdi ABD, tehciri soykırım olarak kabul etmiştir. Tehciri soykırım sayan ülkelerin çoğunluğunun ortak özelliği, sömürgeci bir geçmişe sahip olmaları ve Hıristiyan olmalarıdır. Türklerle Ermeniler arasında tarihte yaşanmış olan bu olaya “medeniyetler çatışması” çerçevesinden baktıkları açıktır. Aslında tehcirin mahiyetini bilmediklerinden böyle davranıyor değildirler.

Adı geçen ülkelerin sömürgeci, katliamcı bir geçmişe sahip olmaları, Türklerin yaptıklarını “soykırım” olmaktan çıkarır mı? Özellikle Kürtler adına yazıp konuşmak iddiasında olanların, “bazı Kürtlerin” büyük çoğunluğu bu soruyu tekrarlamaktadırlar.

Batı ülkelerinin soykırım adlı kararları ahlâkî ve hukukî içerikten yoksun, tümüyle siyâsî içeriklidir. ABD ve benzeri ülkelerin bu tür kararları Türkiye’ye karşı siyâsî bir koz olarak kullandıkları kesindir. İşte o kozlarını, silahlarını da kullanmış oldular!

Katletmek isteyen başka yere taşır mı?

ABD en güçlü döneminde bile her istediğini yapabilme kudretine sahip değildi. Günümüz şartlarında ABD tehcir için soykırım dedi diye kayda değer bir şey olmaz. Evet, Türkiye’nin dış ilişkileri ve Türkiye’nin yanlış tanıtılması bakımından kötü bir propaganda aracıdır. Bundan öteye bir sonuç beklemek gerçekçi olmaz.

Buna karşılık savaş şartları içinde Osmanlı Hükûmeti’nin Mayıs 1915’te çıkardığı kanunda “Ermeni” adı olmadığı gibi “tehcir” kavramı da yoktur. Orduya karşı tehlike teşkil eden ahalinin uygun görülen bir yere “sevk ve iskânından” söz etmiş ve bunun yetkisini de en yüksek askerî mâkâma vermiştir. Osmanlı Hükûmeti’ne ve ordusuna karşı Ermeniler isyan hâlinde olduklarından, önemli sayıda Ermeni de Rus ordusuna katılarak gönüllü asker olup Osmanlılara karşı savaşa katıldığından dolayı aslında bu kanun Ermeniler için çıkarılıp kullanılmıştır.

Şunu da teslim etmeli ki, Osmanlı Hükûmeti’nin Ermenileri katletmek için Orta ve Doğu Anadolu’dan alıp Halep ve çevresine kadar götürmesine ihtiyaç yoktur. Bulundukları yerlerde katledilmeleri mümkündü. Ancak Osmanlı Hükûmeti’nin Ermenileri topluca katlettirmeye niyeti ve plânı olmadığı için onları Suriye’ye taşımıştı. Günümüzde ABD ve Fransa’da meskûn olan Ermenilerin büyük çoğunluğu Anadolu’dan Suriye’ye tehcir edilenlerin devamıdır.

Tarihî tartışmalara boğulmadan sadece şu iki konunun hatırlanması bu tehcir meselesini açıklığa kavuşturabilir.

Aslında “Ermeni soykırımı” iddialarını Birinci Dünya Savaşı içinde İngiltere ve Fransa icat etmişti. Bunun bir devamı olarak savaş sonunda İstanbul’u işgal eden İngiltere, tutukladığı Osmanlı komutanı, bakanı, valisi, yazarı gibi çok sayıda yöneticiyi Malta adasına götürüp “savaş suçlusu ve Ermenileri katletme” gibi iddialarla yargılamıştı. Üç yıl süren yargılamaların sonunda bu tutukluları “suçlarını ispatlayacak delil yokluğundan” 1921 sonunda serbest bırakmıştı. O gün elde olmayan hangi delili bugün ABD gibi ülkeler elde edebilmiştir?

İkinci konu ise şu ki, 1919 Paris Barış Konferansı’nda İtilaf Devletleri ABD’den Türkiye’nin doğusunda Ermeniler için bir manda idaresi kurmasını istemişti. 1919 sonbaharında Doğu bölgesini dolaşan ABD Generali Harbord başkanlığındaki heyet, Ermeni nüfusunun azlığı ve ABD mandası için gerekli olacak ekonomik kaynaklara bölgenin sahip olmadığı görüşüyle Ermeniler için Doğu bölgesinde ABD mandasının reddedilmesini istemişti. Böylece ABD manda projesi de çökmüş oldu.

1919’da ABD mandası için olmayan Ermeni nüfusu ve ekonomik kaynaklar bugün var mıdır? Elbette yoktur!

ABD, Irak-Suriye-Akdeniz ve Ege Denizi’nde Türkiye’ye karşı düşmanca bir siyâset izlemektedir. Türkiye için asıl tehdit alanları da Irak’tan Ege Denizi’ne ulaşan bu düşmanlık hattıdır. Ermeni soykırımı iddiası bu hattaki ABD düşmanlıklarını tahkim etme ve örtme çabası olmalıdır. ABD bu düşmanlık hattında Türkiye’ye karşı PKK ve türevlerini kullanmaktadır. Çünkü bu hatta Ermeni nüfusu yoktur. Kürt nüfusunun bir bölümünde ise PKK ve türevlerinin hâkimiyeti vardır.

Kürtler bu konunun neresinde?

Kürtler adına konuşup yazmak iddiasında olan bazı Kürtler, ABD Başkanı Biden’in soykırım çıkışını sevinçle karşıladılar. Çünkü ABD eliyle Türkiye’nin cezalandırılması ve Doğu bölgesinin ABD müdahalesi sonunda Türkiye’den ayrılacağı beklentilerini de yeniden tedavüle sürdüler.

Batı siyâsî çevreleri bilgi eksikliğinden Ermeni Tehciri’ni soykırım olarak biliyor değillerdir. Siyâsî tercihleri için böyle bir iddiayı gerekli görmektedirler. Yoksa Ermeniler için para harcamaya da, savaşmaya da istekli oldukları görüşü gerçekçi değildir. Bazı Kürtlerin de bilgi eksikliği nedeniyle tehciri soykırım diye bilmeleri mümkün değildir. Batılı ülkelerin sahiplendiği soykırım iddiasının peşine düşerek Batı’ya yaranma ve onlar ile Türkiye’ye karşı bir ittifak oluşturma ve Batı, özellikle ABD eliyle Türkiye’yi cezalandırma hevesinde oldukları açıktır.

24 Nisan 2021 günü HDP’nin “Ermeni soykırımı utancıyla yüzleşin” ve aynı gün Diyarbakır Barosu adına yapılan açıklamada benzeri ifadelerin kullanılmasının anlamı budur. Günümüzde PKK/HDP ve Diyarbakır Barosu gibi kuruluşlar birer ABD üssü durumundadır. ABD’nin askerî üslerinin kapatılmasını talep edenlerin PKK/HDP ve Diyarbakır Barosu türünden üslerini görmezlikten gelmeleri akıl dışı bir tutumdur.

ABD’nin üssü olmak konusunda CHP’nin HDP’den geri kaldığını söylemekse mümkün değildir. CHP’nin bazı yöneticileri, ABD Başkanı ile Türk halkına karşı aynı jargonu kullanmaktadırlar. Bunun bir tesadüf olmadığı, bilinçli bir siyâsî tercih olduğu açıktır.

Günümüz Ermenistan Devleti anayasasında Doğu bölgesi, “Batı Ermenistan” diye adlandırılmıştır. Üstelik İtilaf Devletleri tarafından hazırlanmış olan Sevr projesinde de Doğu bölgesi yine “Ermenistan” olarak gösterilmiştir. Özetle Doğu bölgesinin herhangi bir şekilde Türkiye’den koparılması hâlinde, koparan Batılı ülkeler tarafından Kürtlere bırakılacağı hayâli bazı Kürtler için bir cezbe nedeni durumundadır.

Türkiye’nin tehcir konusunda ikircikli davrandığı bilinmektedir. Ermeni isyanlarına ve terörüne karşı en çok mücadele edenler, İkinci Abdülhamid ve Talat Paşa’dır. Türkiye bu iki yöneticiye ve Ermeni teröristleri tarafından katledilmiş olan diğer Osmanlı idarecilerine itibarlarını iade etmelidir. Adlarını üniversitelere, meydanlara, parklara, barajlara, havalimanlarına vermelidir.

Ermeni isyanlarına karşı mücadele etmiş olan yöneticilerin, sanki bir suç işlemişler gibi adlarının unutulmaya terk edilmesi en azından nankörlüktür, büyük haksızlıktır. İşgal altındaki İstanbul’da Kürt Nemrut Mustafa Paşa başkanlığındaki uyduruk mahkeme tarafından İstanbul Beyazıt Meydanı’nda asılarak katledilmiş olan Boğazlayan Kaymakamı Kemal Bey ve Bayburt Mutasarrıfı Nusret Bey’in heykelleri aynı meydana dikilmelidir.

Bunlar da yetmez. Türkiye, tehcir edilen Ermeni ailelerinin isteyenlerinin geri dönüşüne izin vermelidir. Geri döneceklerin mülkleri üzerinde bugüne kadar kimler oturmuş ise kiraları ile birlikte alınıp sahiplerine verilmelidir. Bunun için başta Ermenici Diyarbakır Barosu üyeleri görevlendirilebilir. İllerde ve ilçelerde kurulacak komisyonlar marifetiyle bu sorun temelli olarak çözülebilir.