Radife Erten

1951 yılında İstanbul’a gelerek 1982 yılına kadar İstanbul Radyosu’nda solist-koro şefi olarak çalışır. İstanbul Belediye Konservatuvarı İcra Heyeti’nde de görev yapan Radife Erten, Colombia Plak Şirketi’nde beş taş plak doldurmuştur. Kardeşi Şükrü Neydik’in ifadesine göre 300’e yakın beste yapmış olan Radife Erten’in 13 bestesinin notaları arşivlerde mevcuttur.

“AÇIMA taktığı güller solmadan/ Bırakıp gitti de çilem dolmadan…/ Ağlayan gözlerime yar olmadan/ Bırakıp gitti de çilem dolmadan…”

Radife Erten, 14 Eylül 1922 yılında, İstanbul Beşiktaş Serencebey’de doğdu. Annesi Sare Hanım, babası Mahmut Bey’dir. Şükrü Neydik isimli bir erkek kardeşi vardır. Adanalı Celal Erten ile olan evliliğinden 1943 yılında Sevgi ve 1948 yılında Tuncer isminde iki çocuğu olmuştur.

Erten, öğrenim hayatına Beşiktaş Çırağan Caddesi’ndeki 17. Okul’da başlamış, ortaokulu Nişantaşı Kız Lisesi’nde okumuştur. Ortaokul ikinci sınıf öğrencisiyken ondaki müzik kabiliyetini ilk keşfeden öğretmeni Hikmet Kaptangil olmuştur. Aynı yıl Necmi Yar ve komşuları olan Nuri Halil Poyraz’dan dersler alarak müzik çalışmalarına başlamıştır.

Nuri Halil Poyraz, bir süre sonra Radife Erten’i İstanbul Radyosu Müdürü olan Cevdet Kozanoğlu’na götürmüştür. Karşısında bu küçük kız çocuğunu gören Cevdet Kozanoğlu, “Buraya mektep mi açacağız, bu çocukları neden buraya getiriyorsunuz?” diye sorduğunda Radife Erten, Selahattin Pınar’ın “Ne gelen var, ne giden” isimli şarkısını okuyunca hayretler içinde kalan Cevdet Kozanoğlu, şarkıyı kendisinden yeniden okumasını  istemiş, sonra da Nuri Halil Poyraz’a dönerek “Pazartesi günü bu kız emisyonlara başlasın” demiştir.

5 lira yevmiye ile işe başlayan küçük Radife, boyu mikrofona yetişmediğinden ayağının altına konan tabureye çıkarak şarkılar okumuştur. 1938 yılında Ankara Radyosu açılınca, 14 yaşında memur sanatçı olarak Ankara Radyosu’na tayin olmuş, yaşı tutmadığından yaşını 6 yaş büyütmüşlerdir.

Ortaokul öğrenciliği sırasında Atatürk’ün “Senin adını ‘Küçük Safiye’ koyalım” şeklindeki iltifatına mazhar olmuştur. Atatürk’ün ölüm haberini duyduğunda, üzüntüsünden kendisini bulunduğu evin ikinci katından atmış, kolunu kırmıştır.

1938-1948 yılları arasında, Ankara Radyosu’nda solist olarak çalışan Radife Erten, 1948 yılında yine Ankara Radyosu’nda açılan bir sınava Muzaffer İlkar, Sıdıka Şandarlı, Semahat Özdenses, Sadi Hoşses, Necmi Rıza Ahıskan ve Safiye Tokay’dan oluşan imtihan jürisinden korkarak girmek istemez. İmtihan kapısında onu gören Cevdet Kozanoğlu, kolundan tutarak imtihan salonuna alır. 55 dakika süren sınavın sonucunda Mesut Cemil Bey, “Bunu hoca yaparsak en küçükleri olduğu için diğerleri gücenir” der. Yeteneğinden dolayı yine de hocalık payesine layık görülür ve 1951 yılına kadar bu göreve devam eder.

1951 yılında İstanbul’a gelerek 1982 yılına kadar İstanbul Radyosu’nda solist-koro şefi olarak çalışır. İstanbul Belediye Konservatuvarı İcra Heyeti’nde de görev yapan Radife Erten, Colombia Plak Şirketi’nde beş taş plak doldurmuştur. Kardeşi Şükrü Neydik’in ifadesine göre 300’e yakın beste yapmış olan Radife Erten’in 13 bestesinin notaları arşivlerde mevcuttur.

Radife Erten’in besteleriyle ilgili bir anıyı, kardeşi Şükrü Neydik şu şekilde nakletmiştir: “1951 yılında Küçük Çiftlik Gazinosu’nda çalışırken, dinleyenler arasında şiir yazan olup olmadığını sorar. Seyircilerin arasından bir kişinin uzattığı şiiri alır, okur ve Hakkı Derman’dan bir keman taksimi yapmasını rica ederek kulise geçer. Şiiri besteler, 5-10 dakika sonra sahneye çıkarak seslendirir. “Aşka Düştüm” isimli bu Hicaz şarkı çok beğenilir, arka arkaya beş kez okutulur. Ertesi gün gazete manşetlerinde bu haber yer alır.”

1951 yılında Ankara’dan İstanbul’a geldiğinde ilk defa Taksim Kristal Gazinosu’nda sahneye çıkan Radife Erten, o dönemde gecede en az 8 ayrı yerde konser vermiştir. Hocası Cevdet Kozanoğlu’nun “Hacı Kirami” lakabını taktığı Erten’in yetiştirdiği öğrencilerden bazıları şu isimlerdir: Sevim Tanürek, Behiye Aksoy, Muzaffer Birtan, Mustafa Sağyaşar, Abdullah Özman, Sami Aksu, Altın Kızlar, Hamdi Demirci, Ziya Taşkent, Ayla Büyükataman, Bülent Ersoy, Nazan Sıvacı…

Müzikle dolu geçirdiği ömrü 1988 yılındaki vefatı ile son bulan Radife Erten, Zincirlikuyu Mezarlığı’nda toprağa verilmiştir.

Bestelerinden bazıları şunlardır: “Saçına taktığım güller solmadan” (Hüzzam), “Saki halime bir bak, elemlerle dolmuşum” (Rast), “Çiçeklerle bezenmiş Boğaz'ın sahilleri” (Mahur), “Sevgili İstanbul cihana bedelsin” (Nihavent), “Rast geldim iki cane (Acemaşiran İstanbul Türküsü-Derleme).