Masalsız hayat mümkün mü?

Dünyada büyük bir masal ve mitoloji açığı bulunmaktadır. Yeni masal ve mitoloji üretemediğimiz için sürekli olarak kadim mitolojilere ve masallara dönüyor ve onları okuyoruz. Masal ve mitolojinin çağlar üstü içerikleri ve mesajları, sürekli olarak onlar ışığında insanî durumumuzu anlamamıza yardımcı olmaktadır.

MASALLAR, insanlığın ortaya koyduğu en olağanüstü ürünlerin başında gelmektedirler. Masallar yoluyla insanoğlu, varlığının bütün boyutlarını hikâyelere dönüştürmektedir. Masallarda olanlar, devlerin ve perilerin hikâyeleri değildir. Masallarda olanlar, her şeyiyle insanın hikâyesidir.

İnsanı anlamanın ve keşfetmenin belki de en önemli yolu, masallardan ve mitolojiden geçmektedir. Masal ve mitoloji; bilime, sanata, felsefeye, dine ve edebiyata kaynaklık eden en önemli nehirlerdir. Masal ve mitoloji nehirlerinde yıkandığı sürece insanın düş, duygu ve düşünce alanlarındaki ufku açılmış, kendisinde sınırların ötesine geçme gücünü, cüretini ve cesaretini bulmuştur. Masal ve mitolojiyi insanlık tecrübesinde hep sıra dışı ve bir üst aşamaya geçmenin yolu olarak anlamak mümkündür.

İnsan, çok komplike bir varlıktır. Onu tek boyutlu bir varlık olarak kurgulamak, aslında insanın insanlığını inkâr etmek anlamına gelmektedir. İnsanın çok boyutlu gerçekliğini ifade etmek, anlama ve idrak etmek ise, hepimizin önünde duran çetin bir meydan okumadır.

Benlerin benden içeri var olduğu insan gerçekliğini “sınırsız benler dünyası” olarak anlamak ve içerideki benlerimizin hikâyelerini oluşturmak çok zordur. Masallar ve mitolojiler, benimizin içinde var olan benleri başarılı bir şekilde anlatan büyük kaynaklardır.

Masallarda ve mitolojilerde insanın sayısız ve sınırsız yüzünü etkili, verimli ve derin bir şekilde görme imkânımız vardır. Masal ve mitoloji, varlığımızın bütün benlerini yalın bir şekilde yansıtan çok katmanlı aynalardır. Kendimizi tek bir kalıba hapsetmek istemiyorsak, varlığımızın çoğulluğunu masalların ve mitolojinin dünyasında görme imkânımız olacaktır.

Masallar ve mitoloji konusunda modern dönemde çok büyük bir yanılsama hâli içinde bulunmaktayız. Masalların ve efsanelerin sadece çocuklar için olduğu şeklindeki bir yanılgıyı gerçek sanmaktayız. Masal ve mitoloji, bütün insanlar içindir. Masallar ve mitolojiler, çocukların dünyasını yenilediği, değiştirdiği ve geliştirdiği gibi yetişkinlerin ve yaşlıların da dünyasını geliştirmektedir.

Büyüklerin günümüzde masal ve mitoloji okumaması, insanî gelişimimize engel olmaktadır. En iyi siyaset, sanat, felsefe, din ve edebiyat yapıtlarını masal ve mitoloji içinde bulacağımızı anlamak, önümüze yeni ufukların açılmasını sağlayacaktır. Kendimizi iyileştirmemiz, geliştirmemiz ve derinleştirmemiz için masal ve mitolojinin dünyasını sahici anlamda idrak etmenin yolunu bulmalıyız. Masal ve mitoloji, insanlığımızı geliştirmemiz için insanlığın ürettiği değerli kaynak ve imkândır.

Hayat belirsizliklerle dolu bir macera olduğu gibi, insan da belirsizliklerle dolu bir varlıktır. İnsan, masallarda belirsizliklere, risklere ve tehlikelere yolculuk yapmaktadır. Masallarda yolunu kaybeden ve korkunç tehlikelerle karşılaşan kahramanların tecrübelerinde insanlar, hayatta karşılaştıkları zorlukları ve belirsizlikleri yaşamaktadırlar. Masallar, karşılaşılan zorluğun derecesi ne olursa olsun, kişinin ve toplumun zorlu engelleri aşıp hayat yoluna devam edeceğinin dersini vermektedir. Yaşama kapasitemizin ve yeteneğimizin büyük kaynakları olan masallardan hayatı sıradanlaştırmamayı, sıkıcı ve verimsiz kılmamanın yollarını öğrenmekteyiz.

İnsan, masallarda arketipsel derinliğini bulmaktadır; zira masallar, insan psikolojisinin arketipsel birer anlatımıdırlar.

Varlığımızın kişiliğimizi aşan evrensel ontolojik yapısını masallarda buluyoruz. Geleneksel olarak insan rûhunun arketipsel anlatımı olan masallarda insan kendisini bulmakta, iyileştirmekte ve geliştirmekteydi. Ancak günümüzün en büyük talihsizliklerinden biri, masalın küçümsenmesi, önemsizleşmesi ve ihmâl edilmesidir.

Sosyoloji, psikoloji, felsefe ve antropoloji başta olmak üzere insan bilimleri, aslında insan mitolojisinin ve masallarının bilimselleştirilmesi ve rasyonelleştirilmesidir. İnsana dair masalların ve mitolojinin modern dönemde üretilememesi, bugün insanlığın büyük bir sorunudur.

Dünyada büyük bir masal ve mitoloji açığı bulunmaktadır. Yeni masal ve mitoloji üretemediğimiz için sürekli olarak kadim mitolojilere ve masallara dönüyor ve onları okuyoruz. Masal ve mitolojinin çağlar üstü içerikleri ve mesajları, sürekli olarak onlar ışığında insanî durumumuzu anlamamıza yardımcı olmaktadır.