Fotoğraf ve fotoğrafçılık üzerine didaktik notlar (54)

Günümüzde HDR çekimler bazı uzmanlarca artık başlı başına bir fotoğrafçılık türü olarak kabul ediliyor. Özellikle mimari ve manzara çekimleri yapıyorsanız HDR özelliği kullanılarak çekilen fotoğrafla HDR özelliği kullanılmadan çekilen fotoğrafları inceleyerek HDR etkisini daha iyi anlayabilirsiniz.

TEKNOLOJİNİN gelişmesiyle birlikte hızla yayılan ve daha kolay ulaşılabilen fotoğraf makineleri artık cep telefonlarına entegre bir şekilde hayatımızın merkezinde yer alıyor. Üstelik cep telefonlarına dört, hatta beş farklı özellikli lensler entegre edilerek insanların çok farklı fotoğraflar çekmelerine imkân tanınıyor.

Ayrıca profesyonel bir fotoğraf makinesinde yer alan hemen hemen her özellik cep telefonu kameralarında mevcut. Bunlardan biri de  “High Dynamic Range” ifadesinin kısaltması olan HDR özelliğidir.

“Yüksek Dinamik Aralık” anlamına gelen HDR, görüntünün en parlak ve en karanlık kısımlarını olduğundan daha koyu ya da olduğundan daha parlak görmemizi sağlar. Yani HDR, kontrastı belirginleştirir.

HDR modunda yapılan çekimlerde aynı fotoğraf üç farklı pozlama ile çekilir. Sonrasında ise HDR modu sayesinde kontrastın belirginleştiği, diğer bir ifadeyle karanlık ve aydınlık noktaların daha estetik bir şekilde belirginleştiği dördüncü bir fotoğraf oluşturulur. Çekim sonunda gördüğümüz fotoğraf, bu dördüncü fotoğraftır.

Fotoğraf makineleri insanın görebildiği dinamik aralığın yarısı, hatta daha azı kadar dinamik aralığa sahiptir. O nedenle gözün sahip olduğu dinamik aralıkları fotoğraf makinesi ancak HDR modu aktifken yakalayabilir. Bu nedenle bazı çekimlerde HDR modu kullanmak, daha dinamik görüntüler elde etmek için gereklidir. Örneğin gün batımı fotoğraflarında ön kısım karanlıktır. Ön plânı ya da ön plândaki bir nesneyi merkeze alıp pozlama yapılırsa bu kez de gökyüzü parlak çıkar ve detaylar kaybolur. Ama böyle bir senaryoda HDR modu kullanılırsa karanlık ya da çok aydınlık noktalardaki detaylar fotoğrafa yansır. Özellikle detayların çok fazla önem kazandığı mimari ve manzara çekimlerinde HDR çekimler fazlasıyla kullanılır.

HDR çekimlerde makinenin titrememesi ve buna bağlı olarak kumlanmanın olmaması için tripod kullanmak gerekir. Ayrıca çekimler RAW formatında yapılmalıdır. Çünkü HDR çekimin amacı, detaylar ve tonları fotoğrafa yansıtmaktır. RAW formatı da bu noktada bize çok daha fazla ton ve detay sunar. Ayrıca RAW formatıyla çekilen fotoğraflarda sonradan yapılan düzenlemelerde veri kaybı en aza iner.  

Günümüzde HDR çekimler bazı uzmanlarca artık başlı başına bir fotoğrafçılık türü olarak kabul ediliyor. Özellikle mimari ve manzara çekimleri yapıyorsanız HDR özelliği kullanılarak çekilen fotoğrafla HDR özelliği kullanılmadan çekilen fotoğrafları inceleyerek HDR etkisini daha iyi anlayabilirsiniz. Özellikle gün batımı fotoğraflarında bunu deneyebilirsiniz.