Fotoğraf ve fotoğrafçılık üzerine didaktik notlar (12)

Özellikle profilden çekilen portrelerde kişinin yüzünün iki yanından birinin diğerine göre daha fotojenik olduğu unutulmamalı ve fotoğraf, fotojenik olan taraftan çekilmelidir.

FOTOĞRAFÇILIK üzerine kaleme aldığım yazı dizisinin son bölümünde manzara fotoğrafçılığı üzerinde durmuştum. Bu yazımda ise portre fotoğrafçılığı konusunu ele almaya çalışacağım.

Portre fotoğrafçılığı insanı temel alarak yapıldığı için insanın olduğu her mekân ve uğraş, portre fotoğrafçılığının içine girer. Bu da portre fotoğrafçılığını çok zengin kılar.

Doğallığa dikkat edin

Portre fotoğrafçılığının, fotoğrafladığınız kişinin doğallığını koruması şarttır. O nedenle fotoğraflayacağınız kişiyi başta konuşarak rahatlatmanız gerekir. Portre fotoğrafçılığında habersiz çekilen fotoğraflar insanın en doğal hâlini yansıttığı için çok etkilidirler. Ama bu da bazı etik sorunlar ortaya çıkarabilir. Fakat herhangi bir etik sorun olmayacağından eminseniz, portre fotoğraflarını habersiz çekmek en iyisidir.

Fotojenik yönü keşfetmeden fotoğraf çekmeyin

Portre fotoğrafları çoğu zaman bir nesne, bir iş ya da bir mekân ile bütünleşik olarak çekilir. O nedenle portre fotoğrafı çekerken kişiyi bütünleştiği mekân, iş ya da nesneden uzaklaştırmamak gerekir. Daha doğru bir ifadeyle, o bütünleşik anlamı kadraja yansıtmak gerekir.

Özellikle profilden çekilen portrelerde kişinin yüzünün iki yanından birinin diğerine göre daha fotojenik olduğu unutulmamalı ve fotoğraf, fotojenik olan taraftan çekilmelidir.

Işığı ustalıkla kullanın

Kapalı mekânlarda portre fotoğrafı çekiyorsanız, konunun ışığa doğru olmasına dikkat edin. Gerektiğinde ışığı konuya yansıtmaktan çekinmeyin. Bunu bir kartonla bile yapabilirsiniz.

Ayrıca kapalı mekânlarda pencereden süzülen ışıktan yararlanın. Hatta pencereleri yeri geldiğinde doğal bir çerçeve, yeri geldiğinde ise ışık kaynağı olarak kullanın. Pencereden dışarı bakan ya da pencerenin hemen yanında duran bir insanın fotoğrafı çok etkileyici bir kompozisyon oluşturma fırsatı verebilir. Bunlara dikkat edilmelidir.

Işığın çok sert olduğu açık mekânlarda ise ışığın yumuşadığı gölge alanlarda portre fotoğraflar çekmek en uygun olanıdır. Portre fotoğraflarda teleobjektiflerden sıklıkla yararlanın. Gerekli hâllerde tripod kullanmaya ihmâl etmeyin.

Arka plâna dikkat!

Portre fotoğraflarda arka plân son derece önemlidir. O nedenle portre fotoğrafın çekildiği yerdeki arka plân kadrajlanırken çok dikkatli olunmalı ve ana temayı bastıracak arka plân nesne ya da görüntülerini kadraja yansıtmamalıdır. Bunun imkânsız olduğu durumlarda arka plân diyafram yardımıyla flulaştırılabilir.

Yukarıdan kadrajlama yapmayın

Portre fotoğraflarda çok özel durumlar söz konusu değilse kişiler üstten fotoğraflanmamalıdır. Çünkü böyle durumlarda fotoğraf hem kötü çıkacaktır, hem de kişi çok gergin görünecektir. O nedenle konuya göre kişileri alttan fotoğraflamak en iyi kareyi almanıza yardımcı olacaktır.

Sokak portrelerinde geniş açılı lensler de, dar açılı lensler de konuya göre kullanılabilir. Ama sokaktaki atmosferi olabildiğince kadraja yansıtmasından dolayı geniş açılı lensler ile daha iyi kareler elde edilebilir.

Gözlerdeki anlamı keşfedin

Portre fotoğraflarında gözler son derece önemlidir. O nedenle gözler daime netlenmelidir. Fotoğraflar RAW formatında çekilirse fotoğraf düzenleme programlarında fotoğrafların renkleriyle oynamak daha kolaylaşır.

Portre fotoğraflarında yaş grupları son derece önem arz eder. Bebek fotoğrafı ile yaşlı birinin fotoğrafını çekmek bir değildir. Yaşlı kişilerin fotoğrafları çekilirken insanların yüzündeki çizgiler fotoğrafa çok daha fazla anlam katar. O nedenle yaşlı insanların fotoğrafı çekilirken bu detay, konu izin veriyorsa kadraja yansıtılmalıdır. Bebek fotoğraflarında ise bebeklerin nesneler ile olan ilişkisi daha fazla anlamlı olduğundan bu durum kadraja yansıtılmalıdır.

Portre fotoğrafı çekerken nesnelerin konuya kattığı anlamı göz ardı etmeyin. Örneğin bir yaş günü kutlamasında mumlar önemli nesnelerden biridir. Dolayısıyla ilgili nesne, anlamı güçlendirecek tarzda kadraja alınmalıdır.