Fotoğraf ve fotoğrafçılık üzerine didaktik notlar (11)

Manzara fotoğraflarında ufuk çizginin konumu son derece önemlidir. Ufuk çizgisi kompozisyona göre, kadrajda merkezin üstünde ya da altında konumlandırılmalıdır. Ayrıca ufuk çizgisinin düz olarak kadrajlanması önemlidir. Ve ufuk çizgisi dışında derinlik hissini güçlendirecek kılavuz çizgiler de kadraja yansıtılmalıdır.

FOTOĞRAFÇILIK üzerine kaleme aldığım yazı dizisinin son bölümünde, kompozisyon konusunun en önemi alt başlıklarından boşluklar, grafik ve şablonik etkiler, yalınlık ve odak konularını ele almıştım. Bu yazımda ise manzara fotoğrafçılığı üzerinde durmaya çalışacağım.

“Fotoğraf” denince ilk akla gelen fotoğraf türlerinden biri, hiç şüphesiz manzara fotoğrafçılığıdır. Çok sayıda insan da manzara fotoğrafçılığının kolay olduğunu düşünür. Hâlbuki bu çok yanlış bir kanıdır. Çünkü manzara fotoğrafçılığında fotoğrafçılık adına göz ardı edebileceğiniz unsur çok azdır.

Gün doğumu ve gün batımına dikkat!

Güneş ışığı, manzara fotoğrafçılığının en önemli unsurudur. Bu nedenle güneşin konumu, manzara fotoğrafçılığında hayatî öneme sahiptir.

Renk sıcaklığının fazla olmasının istendiği durumlarda en uygun vakit, “altın saat” diye tabir edilen güneşin doğuş ve batış saatleridir. Bu nedenle manzara fotoğraflarında en sıcak ve en etkileyici tonlar bu saatlerde ortaya çıkacağından, bu saatlerde fotoğraf çekmek etkileyici kareler yakalamanızı sağlar.

Gün doğmadan önceki 30 dakika ile gün doğduktan sonraki 30 dakika arasında kalan bir saatlik dilimde güneş ışığı zayıf ve ufkun altında olduğundan, bu saatler bize manzara fotoğrafı için son derece etkili kareler çekme imkânı sunar. Özellikle bu saatlerde çekilecek sis fotoğrafları, alacakaranlığın da etkisiyle son derece muhteşem görüntüler ortaya çıkarır.

Gün batımı ise renk ahenginin doruğa çıktığı zamandır. Gün batmadan önceki 60 dakika ile güneş battıktan sonraki 30 dakika son derece önemlidir. Çünkü bu saatlerde turuncu, kırmızı, sarı gibi pastel tonlar hâkimdir. Bu da bize son derece etkili kareler çekme imkânı sunar.

Gün batımını fotoğraflarken binalardan, gökyüzünden, deniz, göl ya da nehirlerden faydalanmak, fotoğrafın etkisini artırır.

Uygun değerleri seçin tripod kullanın

Manzara fotoğraflarında ISO değerinin düşük olması, kumlanmayı önleyeceğinden ötürü son derece önemlidir. İmkânlar ölçüsünde manzara fotoğraflarında ISO değeri 100 ya da 200 olmalıdır. Ayrıca yüksek diyafram değerleri kullanmak da daha geniş alanların net çıkması için son derece önemlidir.

Titremeleri önlemek için tripod kullanmak akıllıca olacaktır. Özellikle uzun enstantane değerlerinin kullanıldığı durumlarda mutlaka makinenin sabitlenmesi gerekir. Bu da tripod kullanımını zorunlu kılar.

Ufuk çizgisi ve kılavuz çizgilerle fotoğrafa derinlik katın

Manzara fotoğrafçılığında geniş açılı lensler kullanmak genellikle tercih edilir. Fakat kompozisyonun özelliğine uygun olarak dar açılı lensler de kullanılabilir.

Kapalı alanlarda manzara fotoğrafı çekmek isterseniz siyah-beyaz modu kullanmak etkileyici fotoğraflar çekmenize yardımcı olacaktır. Kapalı havalarda RAW formatında çekim yapmak fotoğraf kalitesini yükseltecektir.

Manzara fotoğraflarında ufuk çizginin konumu son derece önemlidir. Ufuk çizgisi kompozisyona göre, kadrajda merkezin üstünde ya da altında konumlandırılmalıdır. Ayrıca ufuk çizgisinin düz olarak kadrajlanması önemlidir. Ve ufuk çizgisi dışında derinlik hissini güçlendirecek kılavuz çizgiler de kadraja yansıtılmalıdır.