Çocuklar, sosyal medya ve öznel refah

Tatmin merkezinin gerçek hayat yerine sanal dünyaya kayması ergen bireylerin öznel refahlarına doğrudan ve derinlikli olarak etki ediyor.

SOSYAL medyanın çocuklar üzerindeki etkilerine değindiğim son yazıda, sosyal medyanın özellikle ergen yaştaki çocuklarda benlik, kişilik, kimlik ve kendilik algıları üzerindeki etkilerini ele almıştım.

Aynı yazıda, sosyal medyada fazla zaman geçirmelerinden dolayı ergen bireylerin zamanı disipline edemediğine değinmiştim.

Bu yazıda ise sosyal medyanın ergenlik çağındaki çocukların öznel refah anlayışına olan etkilerini ele almaya çalışacağım.

Sosyal medya öznel refahı aşağı çekiyor

“Refah” deyince çoğu insan maddî refahı anlar. Ama refah, çok fazla alt bileşeni olan bir kavramdır. Bunlardan biri de öznel refahtır.

Bireylerin kendilerine, diğer insanlara ve genel olarak yaşama ilişkin düşüncelerini ve değerlendirmelerini içeren öznel refah, bireylerin yaşamdan duydukları tatmini, hoşnut olunan ve hoşnut olunmayan duygu deneyimlerini içerir.

Sosyal medya, özellikle ergen yaştaki çocukların öznel refah anlayışını şekillendirme noktasında her geçen gün daha fazla etkiye sahip. Öyle ki, sosyal medyadaki etkileşimler, özellikle ergen bireylerin kendilerine yönelik benlik algılarını belirleyen bir unsur olarak her geçen gün etkisini daha fazla artırıyor. Bunun yanında ergen bireyler, kendi dışındaki insanlara yönelik değerlendirmeleri bile kişilerin sosyal medya paylaşımları üzerinden yapıyor.

Ayrıca sosyal medya, ergen bireylerin haz ve tatmin anlayışlarını da doğrudan belirliyor.

Ergenlik döneminde beğenme ve beğenilme duygusu diğer dönemlere nispeten daha belirgin ve daha baskındır. Ayrıca ergenlik döneminde bireyler, kendilerinden söz edilmesine değer verirler. Bu durum ergen bireylerin sosyal medyada etkileşim kurabilmek için yaptıkları her türlü davranışın altında yatan çok önemli nedenlerden birini oluşturur. Özellikle beğenme, beğenilme, sosyal ve psikolojik, hatta cinsel tatmin noktasında sosyal medya, ergen bireylerin yaşamında derin etkiler bırakıyor.

Tatmin merkezinin gerçek hayat yerine sanal dünyaya kayması ergen bireylerin öznel refahlarına doğrudan ve derinlikli olarak etki ediyor. Yapılan araştırmalar ergen bireylerin, sosyal medyada takip ettikleri kişilerin ve arkadaşlarının yaşamlarını kendi yaşamlarından daha değerli bulduklarını gösteriyor. Bu da tatminsizliği doğuruyor. Tatminsizlik ise öznel refahı aşağı çekiyor.

Sosyal medyanın öznel refaha aşağı yönlü etkisi duygusal zekâ ve duygusal okuryazarlık becerilerine de negatif etki ediyor. Fakat sosyal medyanın duygusal zekâ ve duygusal okuryazarlık becerilerine olan etkisi daha derin ve alt bileşeni fazla olduğu için, bu konuya ileride ele almaya çalışacağım.