Bir hanım kanun üstadı: Vecihe Daryal

Vecihe Daryal, Türk mûsikîsi içinde yetişmiş olan en kudretli kanunîlerdendi. Çok okuyan, çok çalışan, yüksek edebiyat bilgisi olan Vecihe Daryal, 50 yıllık sanat hayatında titiz bir koleksiyoncu olarak eser ve belge toplamıştı. Bu koleksiyon TRT Müzik Dairesi tarafından satın alındı ve uzun yıllar yararlanıldı ve daha sonra Osmanlı Devlet Arşivleri’ne devredildi. Kütüphanesi ile diğer belgeleri ise Dicle Üniversitesi’ne intikal etmiştir.

VECİHE Daryal, 9 Nisan 1914 tarihinde, İstanbul’un Beylerbeyi semtinde doğdu. Abdülmecid Efendi ile Şahende Hanım’ın yedi çocuğundan biridir. İlkokul çağına kadar kültürlü ve mûsikîye düşkün bir aile ortamında yetişen sanatkâr, yedi yaşında iken aile dostları olan ve evlerine sık sık gelen bestekâr Şevki Bey’in yeğeni Nazire Hanım’dan kanun dersleri almaya başladı.

Darülelhan’ın santur öğretmenlerinden olan komşuları Nevsal Hanım’ın aracılığı ile on yaşında Darülelhan’a, “Vecihe Mecid” adı ve 129 numara ile kaydoldu. Buradaki hocası Muazzez (Yurcu) Hanım’dır. O sırada Darülelhan Müdürü olan Ziya Paşa da Vecihe Hanım ile bizzat ilgilenmiştir.

Öğrenimini daha sonraki konservatuar müdürleri Musa Süreyya Bey, Yusuf Ziya Bey (Demircioğlu) ve Selahaddin Candan zamanında da sürdürdü.

Rauf Yekta Bey’den Türk mûsikîsi nazariyatı ve mûsikî tarihi, Ahmed Irsoy’dan usûl, İsmail Hakkı Bey’den nota ve fasıl mûsikîsi, Sedat Öztoprak ile Reşad Erer’den saz dersleri aldı. Ali Ekrem Bey’den aldığı derslerle edebiyat bilgisini ilerletti. Darülelhan kapatılıp da “Konservatuar” adı altında yeniden açıldıktan sonra, 1926 yılında “Kız Muallim Mektebi”ni bitirerek diploma aldı. Bundan sonra Madam Heze ile Edgar Manas’tan piyano dersleri aldı. Muhiddin Sadak’tan solfej, Ekrem Besim Tektaş’tan Batı mûsikîsi tarihi ve Cemal Reşit Rey’den de armoni öğrendi.

İstanbul Radyosu kadrosunda “Daimî Sanatkâr” unvanıyla çalışan Vecihe Daryal, 1938 yılında Ankara Radyosu’na girdi. Bu tarihten 1953 yılına kadar icrakâr, öğretmen ve Repertuar Kurulu üyesi olarak çalıştı.

1953’te İstanbul’a yerleşen Vecihe Daryal, İstanbul Radyosu’nda, Belediye Konservatuarı İcra Heyeti’nde görev aldı. 1966’da tekrar Ankara Radyosu’na nakil oldu. Mûsikî hayatında aralıksız 44 yıl icrakârlık ve öğretmenlik yapmış, resmî konserlere katılmış, sınav jürilerinde bulundu.

Daryal, 13 Kasım 1970 tarihinde şeker hastalığı sonucunda hayata gözlerini yumdu.

44 yıllık radyo hayatının en az otuz yılını Mesud Cemil, Ruşen Kam ve Cevdet Kozanoğlu gibi ustaların arasında geçirdi. Saygı ve sevgi gördü, sanatı takdir edildi. Bu beraberlik ve sanat anlayışı sayesinde icrası eşsiz bir üslup kazandı. Bestekârlıkla fazla uğraşmayan sanatkârın, buna rağmen Nişaburek makamından çok güzel bir şarkısı ile bir saz eseri bilinmektedir.