RİVÂYETLERE göre, bir ilde yarı
meczup, orta yaşlı bir yazar yaşamaktaymış. Mühendis kökenliymiş bu yazar
abimiz. Son yıllarda her şeyin proje ile anılır
olmasına gıcık oluyormuş. Yürüme projesi, sağa bakma projesi, sola bakma
projesi… “Proje” adı altında birçok saçma sapan iş yazıp devletten para koparma
projesi…
Nefret ettiği iki şey varmış olgun yazarımızın: Bir, her sosyal faaliyete “proje” denilmesi…
İki, her güzel düşüncenin parasızlığa
toslaması…
Bir fikir gelmiş aklına. Yarısını kendi ders verdiği
yazarlık mektebinden, kalan yarısını da çevresindeki iyi edebiyat
öğretmenlerinden de destek alarak, ilinin 24 ulusal yazarını 24 eli kalem tutan
lise öğrencisine okutmuş. “Gençler
Yazarlarını Okuyor” adını vermiş işbu eylemine de. Ve ilin en güzel, en
büyük ve en şirin parkında, her öğrenciyi evlerinden getirttiği yer
minderlerine oturtarak, okudukları yazarları birbirine anlattırmış.
Bu anlamlı okuma/anlatma
eylemi sırasında, sıradan görünümlü
olağanüstü bir şey olmuş. Hepsi on altılı
on yedili yaşlarındaki lise öğrencileri arasına elli yaşlarında, hafif beyaz
saçlı, gözlüklü bir amcaları sessizce gelip oturmuş. Yemyeşil çimenlerim
üstüne, âdeta yer sofrasında bağdaş kurarcasına oturan bu amcayı kimse
tanımıyormuş üstelik. Her öğrencinin okuduğu yazarı beşer dakika anlattığı okuma eylemi, iki saati aşkın süre devam
etmiş. O amca da çıtını çıkartmadan iki saat boyunca dikkatle dinlemiş
anlatılanları.
Programın sonunda her öğrenciye Necip Fazıl’ın Çile’sini, Cemil Meriç’in Bu Ülke’sini, Mustafa Kutlu’nun Yoksulluk İçimizde’sini, Sezai
Karakoç’un Mona Rosa’sını, D. Mehmet
Doğan’ın Batılılaşma İhaneti’ni bez
bir torba içinde hediye eden amcanın kimliği merak edilmiş. En sonunda
öğrenilmiş ki, Adapazarı Kaymakamı Yusuf Ziya Çelikkaya’ymış bu tevazu âbidesi amcanın adı.
Evet, bir gün şehre bir kaymakam gelmiş ve çok şey
değişmiş. Şair bir kaymakammış o. Çevirmen bir kaymakammış. Üstelik bağlama ve cura çalıp türkü söylüyormuş.
Bitmedi, ney de üflüyormuş. Bir gün çatkapı bir fakirin evindeymiş, başka
bir gün çatkapı bir emekli müezzinin…
Garip gurebânın, fakir fukarânın dostuymuş edip
üdebânın dostu olduğu kadar…
O, şehre gelmiş geçmiş kaymakamlar arasında en entelektüeliymiş hiç şüphesiz. 2 bin 600
yazarın üye olduğu ülkenin en büyük yazar teşkilâtının (TYB) lideri D. Mehmet
Doğan’la da ahbapmış, Dombıracı Sedat Solakoğlu’yla da.
Üç yüz bin kişilik şehirdeki tüm yazarların
kitaplarından otuzar adet aldırtıp liselerde “öğrenci-yazar buluşmaları” düzenlemiş defalarca. Yetenekli öğrencilere de sahip çıkmış,
kimsenin kapısını çalmadığı o şehrin yazarlarına
da. İlin vilâyet oluş yıldönümlerinde ilin şairlerini bir araya getirip şiir şöleni de düzenlemiş.
Kapısı herkese açıkmış. Ama en çok gariplerle şair ve
yazarlara. Mâkâmındaki misafir koltuklarında en sık konaklayanlar, şairler
yazarlar ve sanat ehli insanlarmış. Hele “Yaşayan
Nasrettin Hoca” lakaplı emekli müezzin Hâfız Hasan Çolak, en müdâvimiymiş
mâkâmının. O da hocanın evinin… Sık sık “Dönülmez
Akşamın Ufkundayız”ı, “Gamzedeyim
Deva Bulmam”ı, “Bir Kızıl Goncaya
Benzer Dudağın”ı meşk ediyorlarmış birlikte.
Usûlet ve suhuletle yaparmış her işini. Yumuşaklık ve
usûlünce… Kızdıklarına gözlüklerinin üzerinden şöyle bir bakması yetiyormuş. Beş
yıl boyunca ortalıkta hiç görülmemiş.
Ki iyi bilirmiş, asıl iş görenler, “görülmeden
iş yapanlar”dır. Görenler zâten görüyorlarmış. Basına düşmemiş hiç, yaptıkları
yazılmış en fazla.
“Şehre gelen en entelektüel kaymakam” demiştik
ya, açalım biraz bunu…
28 Şubat sürecinde Kaymakamımız, Ankara’daki Bakanlıkta kızaktadır. O günlerde MERNİS Projesi için eleman alımı yapılmaktadır. O işin genel müdürü -ki daha sonra valilik ve milletvekilliği de yapacak, iki de roman yazacaktır- mülâkat kuruluna talimat verir: “Kurula Yusuf Bey’i de gayr-ı resmî üye olarak gönderiyorum. Onun tecrübesinden faydalanın.”
Her birinin özgeçmişinde ODTÜ, Hacettepe, Boğaziçi, İTÜ,
Bilkent diploması olan, birbirinden iyi okullardan mezun gençler sırayla mülâkata
girerler. Diğer kurul üyeleri soru sormaya başlamadan bizim Kaymakam Beyimiz sorar:
-En son okuduğun roman?
-Filan…
-Romanın ana kahramanlarını say?
-Erkek kahramanı filan, kadın kahramanı şu…
-Aferin… Romanın teması?
-Şu şu şu...
-İyi… Romanda geçen filan sahnenin psikolojik analizini yap bakalım…
-Böyle böyle böyle…
-Aferin… Bu arkadaşı işe aldık. İşâretleyin arkadaşlar!
Bu durum bir sahnelenir, iki sahnelenir; üç, dört, beş...
Mülâkatlar MERNİS alımı değil, edebiyat asistanı alımına dönüşmüştür. Ertesi sabah
işe başlamadan kurulun resmî atanmış üyeleri, genel müdüre çıkıp Yusuf Bey’i
şikâyete kalkışırlar. Genel Müdür kararlıdır: “Yusuf Bey kimi diyorsa onu işe
alın. Devam!”
İşte o efsane kaymakam, bu Yusuf Beyimizdir!
Pratiktir. Çözümcüdür…
Urfa Haliliye Kaymakamı’dır. Elli yılda bir görülecek
yağmurlu, karlı, tipili, göz gözü görmez bir akşamdır. Suriye’den kanlı
savaştan kaçıp Türkiye’ye sığınanların barındığı kampta sorun vardır. Kürt ve
Arap kökenli kardeşlerimiz, gıda ve kömür dağıtımı sırasında, “Önce ben alacağım, sonra sen” kavgası yapmıştır
ve ortalık savaş alanına dönmüştür. Kaymakamdan çözüm beklenir acilen.
Kaymakam Bey, bir kamyonun kasasına çıkar. Bir yanına
Arap tercümanı, diğer yanına Kürt tercümanı alır. Mikrofondan, eğer durup
sıraya girmezlerse yardımı keseceğini söyler. Tercümanlar bu sözleri kendi
dillerinden de duyurur. Kargaşa bir anda kesilir. Herkes kuyruğa girer, düzen
intizam hâkim olur yeniden. Sorun çözülmüştür. Aracına binip evine yönelen
Yusuf Bey’in birkaç yüz metre uzakta, saçakların altına sığınıp titreşen birkaç
yüz kişilik bir gruba ilişir gözleri. Emin olmak ister, önce kendi gözlüklerini,
sonra aracın camlarını siler. Doğrudur gördükleri. Korumasına sordurur: “Kimdir
bunlar?” Cevap gelir: Suriye’den gelen Türkmenler…
“Ey benim güzel milletim! Bırak kargaşa çıkartmayı,
devletinizden yarım istemeye bile çekiniyorsunuz” sözleri çıkar ağzından ve
talimat verir: “Ne ihtiyaçları varsa hemen verin!”
Yusuf Ziya Kaymakam budur işte! Yerlidir, millîdir. Âsım’dır,
Mehmet’tir, Taha’dır. Ömer Seyfettin’in “Pembe
İncili Kaftan” hikâyesindeki Türk elçisidir o. TİKA Bosna Temsilcisiyken
beş kere, on kere, yirmi kere gösterir bunu da zâten. Türkçe âşığı, Türkiye
âşığı, İslâm bağlısıdır.
Manisa Demirci Gömeçler köyünün fahri imamı Nurullah
Hoca’nın oğlundan ne beklenebilir ki başka? Üç çocuğunun adından da belli değil
midir zaten: Elif Sıla, Merve İlay, Zeynep Ceren… Eski ile yeninin
bileşiminden, bileşkesinden doğan üç isim Elif, Merve, Zeynep bir yanda; Sıla,
İlay ve Ceren diğer yandadır. Yahya Kemal’in “kökü mâzide âti” dediği türden… Unutmadan,
Manisa Demirci Belediyesi’nin eski başkanının kızıyla, Ümmühan Hanım’la
evlidir.
Şeker gibi adamdır. Bilmem, şeker hastası olmasının bununla bir alâkası var mıdır? Çelimsiz,
ortanın az altında bir boy, zayıfça, uzunca, karağızca bir Yörük yüzü, koyu
renk çerçeveli gözlüklerinin arkasından bakan zeki ve kararlı bir çift göz,
yüzüyle mütenasip uyumlu bir burun ve siyah, kalın, hafif aşağıya kıvrık, Orta
Asya’dan on beş sene önce gelmiş havası veren bıyıklar… Yusuf Ziya Çelikkaya
Kaymakamımız budur!
Ankara Ayaş, Afyon Emirdağ, İstanbul Sultangazi, Urfa
Haliliye Kaymakamlığı yapmıştır. Beş yıldır da Sakarya Adapazarı… Artık İzmit
Kaymakamı’dır.
Türkiye Yazarlar Birliği üyesidir. (Onu şubemize üye
yapan dönemin başkanı Hasan Topçu’ya bu vesileyle hassaten teşekkür ederiz.)
Mâkâmından ayrılırken, telefonda vedâ ederken “Hayırlara karşı” diye uğurlar
dostlarını. Biz de ona, “Hayırlara karşı
Yusuf Ziya Kaymakam” diyoruz.
Milletimize hizmetin, edebiyata himmetin daim olsun aziz dost, tevazu ve edep âbidesi kardeşimiz!