NESNELERİN interneti, bir anlamda nesnelerin sanal ortamda dijital şekilde canlanması anlamına geliyor. Nesneler bir anlamda canlandığında, acaba hayatımızda neler değişecek?

Gelecekte bizi neler bekliyor?

Gelin, hep beraber geleceğe kısa bir yolculuk yapalım!

***

Sanayi ve üretim sektöründe…

“Endüstri 4.0” dediğimiz durumda, özetle işgücü ve idareci olarak artık insanların değil, makine ve robotların kullanıldığı fabrikalara geçiş hızlanacak. Robotlar, koloboratif robotlar ve yapay zekâ uygulamaları ile çalışan insansı robotların üretim yaptığı fabrikalar hızla yayılacak.

Bu fabrikalarda çalışan hemen hemen tüm nesneler, birbiri ile haberleşen, bilgi paylaşımı yapan ve karar verebilen bütünsel bir sistem şeklinde kolektif olarak çalışacak. Robotlar, öğrenen aynı zamanda öğreten rolünü alıp, yeni bir robotla bilgi paylaşımı yapabilecekler.

Bu tür fabrikalar üretim ve yönetim süreçlerinde artık insan gereksinimi olmadığı ve dolayısı ile ışık gerekmediği için “karanlık fabrikalar” olarak da adlandırılmakta. İlk yatırım mâliyetleri çok yüksek olsa da kısa sürede kendini amorti eden, ileriki vadede çok hızlı ve ucuz şekilde seri üretim yapabilen yüksek nitelikli fabrikalar olacak.

İnsanlar için işçi, şef, müdür gibi kavramlar yakın bir gelecekte tarihe karışacak. İşçi robotlar, tüm ağır, beceri ve dikkat isteyen işler yanında kontrol, hesaplama, özgün karar verme gibi işleri de yürütecek.

Peki, işçiler ve idareciler yani insanlar ne yapacaklar?

***

Sağlık sektöründe…

Salgınla birlikte, sağlık alanında yapılan altyapı çalışmalarının ve medikal teknolojisinin ne kadar değerli olduğunu hep birlikte tecrübe ediyoruz.

Ülkemiz hem sağlık altyapısı, hem de medikal teknoloji üretimi ve kullanımı noktasında hamdolsun çok iyi durumda. Salgınla birlikte farklı sektörlerin bilgi, birikim, mühendislik ve teknolojik altyapılarını istediğimiz alanda kolektif şekilde kullanabilme yeteneğimiz olduğunu da gördük. Çok kısa sürede elde edilen başarılı sonuçları gururla takip ediyoruz.

IOT teknolojileri ile birlikte bu etkileşim ve sektörler arası iş birlikleri çok daha fazla büyüyecek. Akıllı nesneler, kişilerle birlikte sağlık sistemini birbirine entegre edecek.

Örneğin cep telefonları, akıllı saatler, akıllı bilekler ile kişilerin durumları anlık takip edilebilir olacak. Bu cihazlar hastanelerdeki diğer cihazlarla veri alışverişi yaparak ön muayene ve bazı temel muayenelere gerek kalmadan sizi doğrudan ilgili birimlere yönlendirebilecek.

Özellikle acil durumlarda kişisel bilgileriniz sağlık personellerinin kullandığı işletim sistemleri ile kolayca paylaşılabilir olacağı için ilk müdahalede hayatta kalma oranları hızla artacak.

Kullandığınız ilâçlardan yediğiniz yemeklere, kilonuzdan günlük hareketlerinize ve yaktığınız kaloriye, nabız durumunuzdan uyku durumunuza, sağlığınızla ilgili pek çok bilgi, paylaşım yolu ile analiz edilebilecek.

Hasta yatakları, ameliyat masaları, MR cihazları, röntgenler, diyaliz üniteleri ve daha birçok medikal cihaz, sağlığınız için birlikte çalışacak.

Bu dönemde koruyucu sağlık hizmetleri ön plâna çıkacak. Sağlık personellerinin yerini, zamanla robotlar alacak.

Peki, doktorlar ve hemşireler ne yapacak?

***

Tarım ve hayvancılık sektöründe…

“Tarım 4.0” dönemi ile birlikte hassas tarım sistemleri ön plâna çıktı. Bu dönemde tarımsal ilâçlama, toprak işleme, ekim, gübreleme ve hasada kadar tüm süreçler takip edilip raporlanabilir olacak.

GPS destekli sistemler, oransal kontrollü sistemler, görüntü işleme sistemleri, sensörler ve algılayıcılar ile birlikte tarımda yeni bir dönem, aslında çoktan başladı bile!

Nesnelerin interneti ile birlikte ziraî makineler de akıllanacak. Çiftçi kaç dekara hangi ilâçtan, ne zaman, ne kadar attığını hem kontrol edebilir, hem de raporlayabilir olacak. Görüntü işleme teknolojileri ile birlikte ürün seçme, ayıklama, yabancı ot ve zararlı belirleme ve zararlılara karşı mücadele gibi işler çok daha hızlı ve verimli yapılacak.

Sürücüsüz traktörler, sürücüsüz biçerdöverler (kendiyürürler) yayılacak. Böylelikle, hasat kalitesi ve tarımsal verimlilik artacak.

Artık pek çok büyük çiftlikte hayvanlar “RFID” etiketler takılarak takip edilmeye başlandı.

Bu RFID etiket ve çiplerle hayvanların durumları, beslenmeleri, aşıları, hareketleri raporlanabilir olacak. Bu teknolojiler sayesinde hem hayvanların sağlığı daha fazla korunmuş olacak, hem de çok daha verimli hayvancılık uygulamaları yapılabilecek.

Peki, çiftçiler, tarım işçileri ve çobanlar ne yapacak?

***

Ulaşım sektöründe…

Sürücüsüz arabalardan sonra sürücüsüz kamyonlar, sürücüsüz iş makineleri (otonom araçlar) yayılmaya başlayacak.

Araçlarınız sizinle konuşacak, IOT tabanlı ulaşım ve trafik yönetim sistemleri ile araçlar birbirleriyle, yol bilgi levhalarıyla, trafik ışıkları ve diğer sinyalizasyon sistemleriyle konuşacaklar. Böylece trafik güvenliği artacak, kazalar azalacak, daha hızlı, konforlu ve rahat seyahat mümkün olacak.

Gıda güvenliği, soğuk zincirler, tedarik yönetim zinciri uygulamaları daha verimli yapılacak.

Peki, taksi şoförleri, dolmuşçular ya da kamyon şoförleri ne yapacaklar?

***

Ev hayatı, ticaret ve alışveriş…

Evler akıllanacak. Kullandığınız ev eşyaları, alışkanlıklarınızı öğrenecek ve evin düzenini ve de konforunu size göre ayarlayacak.

Kombi, istediğiniz ısıda çalışacak. Aşçı robotunuz favori yemeklerinizi öğrenerek istediğiniz saatte bunu size hazır edecek. Sanal market uygulamaları yaygınlaşacak. Buzdolabınız sanal marketinizle iletişim kurarak, siz eksikliğini henüz fark etmeden sipariş verecek.

Salgınla birlikte online alışveriş siteleri çok daha fazla önem kazandı. IOT, alışveriş deneyimini daha fazla değiştirecek ve kolaylaştıracak.

Örneğin arttırılmış gerçeklik gözlükleri, mağaza deneyimini odanıza getirecek. AVM’ye gitmeden, sanal AVM’ler içinde gezebileceksiniz. Elbise almak istediğinizde bunu sanal olarak yapabileceksiniz. 

Daha akıllı cihazlar sayesinde mağazalar satın alma modellerini ve ihtiyaç duyulan stoku daha iyi tespit edebilecek ve tüketici, istediği her türden ürüne kolayca erişebilecek.

Peki, gerçek mağaza görevlileri, satış danışmanları, reyon görevlileri ne yapacaklar?

***

Örnekleri çoğaltabiliriz. Bu teknojilerin bazıları çoktan kullanılmaya başlandı bile. Bazıları ise tasarlandı ve deneme aşamasında. Ama emin olun, bu bahsettiğim gelecek fazla uzak değil.

Evet, nesneler akıllandıkça, pek çok alanda insana ihtiyaç kalmayacak. İyi, güzel de, peki bu insanlar ne yapacaklar? Bizi ne gibi riskler ve sorunlar bekliyor?

Bir sonraki yazımızda devam edelim…

“Bilgisayar devrimi dünya tarihinde yaşanan en sesli devrimdir; komik olan, onun etkilerini hâlâ küçümsememiz.” (Herman Kahl)